TÜRKÇENİN YABANCI DİL OLARAK ÖĞRETİMİNE YÖNELİK DİL İŞLEVLERİ

ZEITSCHRIFT FÜR DIE WELT DER TÜRKEN

  • Makale Bilgileri


    Makale Başlık TÜRKÇENİN YABANCI DİL OLARAK ÖĞRETİMİNE YÖNELİK DİL İŞLEVLERİ
    Makale Başlık İngilizce TÜRKÇENİN YABANCI DİL OLARAK ÖĞRETİMİNE YÖNELİK DİL İŞLEVLERİ
    Cilt / Sayı Cilt: 13 / Sayı: 1
    Yazar Yunus Emre ÇEKİCİ
    Kemalettin DENİZ
    Makale Dili Türkçe
    DOI
  • Özet Türkçe


    Dil işlevleri, insanın dili kullanma amacı ve dil kullanımıyla ortaya çıkan eylem şeklinde tanımlanabilir. Öğrencileri hedef dilde iletişim kurmaya hazırlamayı amaç edinen yabancı dil öğretimi, 1970’lerden günümüze dil işlevlerini merkeze almaktadır. Özellikle İngilizcenin yabancı dil olarak öğretimi kapsamında geliştirilen dil işlevleri listeleri, Diller İçin Avrupa Ortak Öneriler Çerçevesi’ne de zemin oluşturmuştur. Diller İçin Avrupa Ortak Öneriler Çerçevesi’nde önceden belirlenmiş dil yapılarından ziyade gerçek hayattaki iletişim durumlarını temel alan dil işlevlerinin öğretilmesi gerektiği dile getirilmektedir. Bu doğrultuda Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi alanında geliştirilen programlarda dil işlevlerine dayalı bir öğretim benimsendiği görülmektedir. Ne var ki Türkçenin yabancı dil olarak öğretimine kaynak oluşturacak, bilimsel yöntemlerle geliştirilmiş; Türkçenin yapı, işleyiş, kullanım ve kültür özelliklerini kapsayan bir dil işlevleri listesi bulunmamaktadır. Bu çalışmanın, amacı Türkçenin yabancı dil olarak öğretimine yönelik program geliştirme, materyal hazırlama ve ölçme-değerlendirme çalışmalarında kullanılmak üzere, Türkçenin kültür, yapı, işleyiş ve kullanımına uygun bir dil işlevleri listesi hazırlamaktır. Nitel modelde ve durum desenindeki bu çalışmada alan yazını taraması ve doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Alan yazını taraması, yazılı-sözlü metin inceleme ve uzman görüşü alma aşamalarının ardından “Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimine Yönelik Dil İşlevleri Listesi” oluşturulmuştur. Çalışmada “bilgiyi araştırma ve açıklama”, “tutumları/duyguları araştırma ve açıklama”, “ikna etme”, “sosyalleşme”, “iletişim sorunlarını önleme ve telafi etme” ve “söylemi yapılandırma” işlevleri kapsamında 46 işlev ve 142 alt işlev tespit edilmiştir.
  • Özet İngilizce


    Dil işlevleri, insanın dili kullanma amacı ve dil kullanımıyla ortaya çıkan eylem şeklinde tanımlanabilir. Öğrencileri hedef dilde iletişim kurmaya hazırlamayı amaç edinen yabancı dil öğretimi, 1970’lerden günümüze dil işlevlerini merkeze almaktadır. Özellikle İngilizcenin yabancı dil olarak öğretimi kapsamında geliştirilen dil işlevleri listeleri, Diller İçin Avrupa Ortak Öneriler Çerçevesi’ne de zemin oluşturmuştur. Diller İçin Avrupa Ortak Öneriler Çerçevesi’nde önceden belirlenmiş dil yapılarından ziyade gerçek hayattaki iletişim durumlarını temel alan dil işlevlerinin öğretilmesi gerektiği dile getirilmektedir. Bu doğrultuda Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi alanında geliştirilen programlarda dil işlevlerine dayalı bir öğretim benimsendiği görülmektedir. Ne var ki Türkçenin yabancı dil olarak öğretimine kaynak oluşturacak, bilimsel yöntemlerle geliştirilmiş; Türkçenin yapı, işleyiş, kullanım ve kültür özelliklerini kapsayan bir dil işlevleri listesi bulunmamaktadır. Bu çalışmanın, amacı Türkçenin yabancı dil olarak öğretimine yönelik program geliştirme, materyal hazırlama ve ölçme-değerlendirme çalışmalarında kullanılmak üzere, Türkçenin kültür, yapı, işleyiş ve kullanımına uygun bir dil işlevleri listesi hazırlamaktır. Nitel modelde ve durum desenindeki bu çalışmada alan yazını taraması ve doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Alan yazını taraması, yazılı-sözlü metin inceleme ve uzman görüşü alma aşamalarının ardından “Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimine Yönelik Dil İşlevleri Listesi” oluşturulmuştur. Çalışmada “bilgiyi araştırma ve açıklama”, “tutumları/duyguları araştırma ve açıklama”, “ikna etme”, “sosyalleşme”, “iletişim sorunlarını önleme ve telafi etme” ve “söylemi yapılandırma” işlevleri kapsamında 46 işlev ve 142 alt işlev tespit edilmiştir.
  • -->

    Makale Dosyası