Cilt: 1 - Sayı: 2

Bu çalışmada 1994 yılında Ordu ili Mesudiye ilçesi Esatlı köyünde alan araştırmaları yaparken rastladığımız kaya üstü resimler tanıtılacaktır. Miladın ilk yüzyıllarında yazıldığını/çizildiğini düşündüğümüz bu resim ve figürler, Sibirya’dan başlayıp Fransa’ya hatta Portekiz’e kadar uzanan coğrafya içinde bulunanların en önemlilerindendir. Gök Tanrı (Şamanizm) inancına bağlı Türkler tarafından yazıldığını/çizildiğini düşündüğümüz bu yazıtların çevresinde, eski Türk yerleşimleri ve eski Türk mezarları olan tümülüsler de bulunmaktadır. Esatlı kaya üstü resimleri ve kitabelerinin diğer önemli bir özelliği de petroglif, ideogram, piktogram, damga, hece, yarı hece ve harfe doğru olan yolculuğunun takip edilebilmesidir. Yani petrogliften harfe doğru yolcululuğun pek çok aşamasına burada rastlamak mümkündür.

In this study, they are introduced images carved in rock which we have found during our field research in Ordu city, Mesudiye count, Esatlı village in 1994. These images and figures that had been written/drawn in first centuries of the Christ in our opinion, are the most important ones among existent ones in whole geography beginning from Siberia reaching to France, Portugal. In surroundings of those inscriptions which we think they had been written/drawn by Turks believed in Tengriism (Shamanism), there are also tumulus/tumuli that are old Turkish settlement and old Turkish graveyards. Another significance of petroglyphs and inscriptions in Esatlı is to be able to see the evolution of this chain: petroglyph, ideogram, pictogram, marker, syllable, semi-syllable and letter. It is possible to perceive many stages of the evolution from petroglyph to letter here.

The Turkish nation is one of the nations who have founded many States in the history and ever continued its names. Today 45 countries have been founded in the lands under the sovereignty of the Ottoman State, 31 countries under its authority and influence. The Ottoman State, being parallel to its continuously growing and following active policies in the world politics, continuously renovated itself. Contemporary and modern historians starts the stagnation of the Otoman State from late 16th century. Long lasting wars brought the corruption of economy along and the regression became inevitable when also added incompetence of the Statesmen. The most important factor in the stagnation of the Ottoman State became the change in the inheritance procedure. The corruption in the inheritance system became effective in the corruption of the army and navy. That there were great problems in Timarli Sipahis, taxes increased more and villagers fell into the hands of usurers churned agricultural system deeply and the people escaped leaving their villages. As a result, the State started the struggle to make reforms as of 17th century to eliminate emerging disorders. 17th century reforms made based on the power and violence couldn’t find much development opportunity. The most characteristic speciality of this term reforms is that they were made depending on persons. There wasn’t the effect of Europe in renovations made and studies to bring the Ottoman State back to its previous powerful terms were made.

Örf ve âdetler toplum hayatında önemli unsurlardır. Bunlar evlenme, doğum, ölüm, kız kaçırma, askere uğurlama vs.’den oluşmaktadır. Örf ve âdetler kurumlaşmış davranış ve düşünce biçimleridir. Ölüme ilişkin ritüeller de örf ve âdetlerle örülmüştür.
Ölüm hem kültürel hem de sosyo-psikolojik bir olgudur. Bu sebeple herhangi bir toplumda ölüme ilişkin seromoni ve ritüeller sosyo-psikolojik analizle ele alınmalıdır. Ölümün sosyolojik boyutunu işleyen araştırmalar görece yeni olduğu gibi, ülkemizde oldukça ihmal edilmiş bir alanı oluşturur.
Bu ciddi eksikliği giderme çabasının öncülerinden biri olarak sosyolog Mehmet Eröz’le karşılaşmaktayız. Bu makale Mehmet Eröz’ün çabasıyla diğer bazı araştırmaları karşılaştırmalı analize tabi tutmayı amaçlamaktadır.

Custom and traditions are important elements in the life of society. These take place marriage, birth, death, kidnapping a girl, sendoff to soldier etc. Custom and traditions are indicator of the type of the institutionalized behaviour and thought. Rituels about death has also been knitted with the custom and traditions.
Death is both cultural and psychological fact. For that reason rituels and ceremonies about death should be studied as social psychologically. Researches of sociologic dimension of death not only new relatively but also this subject has been neglected in our country. This is a serious issue.
We have come across Sociologist Mehmet Eröz who is one of the initiators of the elimination effort about this efficiency. These article has been aimed to analyze comparatively Mehmet Eröz’s effort and the other social researches.

Kitap Tanıtımı

2004-2005 yıllarında yenilenen Türkçe dersi öğretim programları ile birlikte “Türkçeyi doğru, güzel ve etkili kullanan, eleştirel ve yaratıcı düşünebilen, araştıran, sorgulayan, girişimci...” bireyler yetiştirmek amaçlanmıştır. Bu temel beceriler içerisinde eleştirel düşünme becerisi, bireylerin “kuşku temelli sorgulayıcı bir yaklaşımla konulara bakmalarını, yorum yapmalarını, karar vermelerini” ve etkili bir biçimde öğrenmelerini sağlamaktadır. Bu becerinin öğrencilerde kazanım hâline dönüşmesinde, Türkçe öğretmenlerinin eleştirel düşünme tutumları son derece önemlidir. Bu sebeple özellikle Türkçe öğretmenlerinin ve öğretmen adaylarının eleştirel düşünme tutumlarının ne olduğu ve hangi değişkenlerden etkilendiği incelenmelidir. Bu çalışmanın amacı, Türkçe öğretmeni adaylarının eleştirel düşünme tutumlarının çeşitli değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediklerini tespit etmeye çalışmaktır. Araştırmanın çalışma grubunu Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Türkçe Öğretmenliği Ana Bilim Dalı dördüncü sınıfta öğrenim gören 144 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Likert tipi eleştirel düşünme tutum ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde Bağımsız Gruplarda t-Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ve tanımlayıcı istatistikler kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; Türkçe öğretmeni adaylarının eleştirel düşünme becerisi bakımından orta düzeyde oldukları ve eleştirel düşünme becerisine sahip olma durumlarının cinsiyet, yaş, öğretim durumu, anne ve baba eğitim durumu, anne ve baba mesleği, gelir durumu, lisede okunan alan, mezun olunan lise türü, kitap ve gazete okuma sıklığı değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde farklılık göstermediği ortaya çıkmıştır.

In accordance with regenerated Turkish teaching programmes in 2004-2005, it has been aimed to bring up individuals who are “using language clearly, effectively, thinking as critically and examined knowledges”. Critical thinking ability has provided to individuals a “doubt-based approach, interpreting and decisioning with this approach”. While converting this ability to acqusition for learners, Turkish teachers’ critical thinking attitudes are very important. For this reason, it must be examined that what Turkish teachers’ and candidates’ critical thinking attitude and what they are impressed by difference variable. This study have been aimed that Turkish teacher candidates’ critical thinking attitudes’ changing according to difference variables. 144 students who are in Gazi University Gazi Education Faculty Department of Turkish Teaching has been constituted this research’s exemplify. For data gathering, Likert-based critical thinking attitude scale has been used in this research. For data analysis, t-tests in independence group, ANOVA and descriptive statistics have been used in this research. According to research conclusion, in terms of critical thinking ability, Turkish teacher candidates are in middle level. Also, conclusions showed that their attitudes are not impressed by their gender, age, school, parents’ education, yearly income, high school type, reading book and newspaper.

HİKMET DERGİSİ TANITIM YAZISI

-(x)v,-(x)w,-U,-UU/-OO; Kuzey (Kıpçak) grubu Türk lehçelerinde mastar (isim-fiil) eki olarak kullanılmaktadır. Bunlar, Eski Türkçe döneminden itibaren kullanılmış olan -(x)g/-(x)ġ ekinin fonetik değişime uğramış şekilleridir. Bu çalışmada, -(x)g/-(x)ġ ekinin Türkçenin tarihî dönemleri ile günümüz Kuzey (Kıpçak) grubu Türk lehçelerindeki kullanılışı ve uğradığı fonetik değişimler örneklerle gösterilerek genel bir değerlendirme yapılmaya çalışılmıştır.

-(x)v,-(x)w,-U,-UU/-OO suffixes are used as the infinitive (deverbal noun) suffix in the Northern (Kıpçak) group of Turkish dialects. These are the structures of -(x)g/-(x)ġ suffix turned to phonetic variation which has been used since Old Turkish period. In this study, it is investigated to explain the way of using of the -(x)g/-(x)ġ suffix in the historical periods of Turkish language and Northern (Kıpçak) Group of Turkish dialects and its phonetic variation, that is experienced, by defining with some of examples.

Sanat gerek anlam gerekse işlev yönünden sürekli tartışılan ama üzerinde henüz fikir birliği sağlanamamış bir fenomen olarak karşımızda durmaktadır. Felsefi anlamda sorun sanatın sadece bir bilgi problemi olması değil, aynı zamanda sanata ilişkin ontolojik sorunların çözümlenememesidir. Felsefe tarihinde bu tür çözümleme girişimlerine sıkça rastlanılmasa da, bazı denemeler oldukça önemlidir. Bu çalışmada, bu tür denemeler içinde çok önemli bir yere sahip olan Arthur Schopenhauer’un sanata ilişkin görüşleri ve filozofun felsefi görüşleri felsefenin temel dinamikleri çerçevesinde açıklamak için ele alınmıştır.

Art stands before us as a phenomenon which has been much discussed from the point of meaning as well as function, but over which a unity of thought is still lacking. The problem in its philosophical setting is that art is not only a problem of knowledge, but it is also a problem of ontology and that ontological problems concerning art could not find a proper solution. Although such attempts cannot be frequently met with in the history of philosophy, some experimentations are quite important. This study is concerned with Arthur Schopenhauer’s views on art, which have a very significant place among attepts of this kind. His views on art are taken within the frame of his philosophy in general as well as the fundamental dynamics of philosophical thought.

Bu çalışmada, 1950-1960 yıllarında yayınlanmış 17 kadın dergisinde kadının nasıl temsil edildiği incelenmektedir. Çalışmanın temel amacı, Demokrat Parti’nin gerçekleştirmeye çalıştığı demokratikleşme sürecinde kadın dergilerindeki kadın imajını analiz etmektir. Çalışmada bu dergilerin, kurguladıkları yeni kadın imajıyla kadınlara onları geriletici bir rol modeli önerdiği ileri sürülmektedir.

The aim of this study is to analyse the representation of women by 17 women’s magazines published in 1950-1960. The major goal of the study is to examine the image of woman in Turkey’s democratisation experience during the DP period. It is argued that the magazines advise women a role model pulling backward them.

Türkçede ünsüz düşmesinin temel sebepleri olarak Türkçenin asli sesi olmayan ünsüzlerin düşürülmesi / alınma kelimelerin dilin bünyesine uydurularak alınırken meydana gelen düşmeler; Türkçenin asli ünsüzlerinin lehçe, şive ve ağızların oluşumunda toplumsal tercihlere bağlı olarak düşürülmesi, sesin özelliğine bağlı olarak düşürülmeler gibi üç temel sebebi görülmektedir.
Düşen ünsüzlerin durumu açısından da; kalıcı düşmeler yazı diline yansıyan düşmeleri; geçici düşmeler ağızlarda görülen ve bir yazı dili içerisinde bölgeden bölgeye değişebilen düşmeleri göstermektedir. Her iki tür düşme de Türkçede çokça görülmektedir.
Düşen ünsüzün yeri açısından; kelime başı, içi ve sonu ile ek başı ve sonunda ünsüz düşmeleri görülmektedir.

The consonant drops not being the basic sounds of Turkish as the main reasons of the consonant drops in Turkish are of three basic reasons such as the drops occuring while taking the foreing words by making them appropriate into the language structure, the drops of Turkish main consonants in the formation of the dialect, accent and mouths depending on the social preferences and the drops depending on the sound features.
With respect to the case of the dropped consonants; the permanent drops show the drops reflected to the writtrn languages, the temporary drops show the ones seen at mounths and changable ones from region to region in a written language. Both types of the drops are seen in Turkish o lot.
With respect to the places of dropped consonant in Turkish, the consonant drops are seen et the beginning, in middle andat the end of the word, and at the beginning and at the end of the affixes.

Hermeneutiğin tarihçesine ilişkin kısa bir betimleme yapmanın ve hermeneutiğin tarih içerisinde üstlendiği fonksiyonları ortaya çıkarmanın amaçlandığı bu çalışmada, hermeneutiğin tarihsel dönüşümleri tarihsel bir süreç ve süreklilik temelinde gösterilmeye çalışılmıştır. Hermeneutiğin her bir kullanım tarzı, önceki kullanım tarzlarından bağımsız olmadığı gibi, onu ortaya çıkaran dönemin niteliklerinden de kopuk değildir. Çalışmada, hermeneutik, antik Yunan Tanrısı Hermes’ten başlanarak günümüze kadar kazandığı bütün niteliklerle gözler önüne konmaya çalışılmıştır. Orta Çağ dünyasının alegorik yorumlama yöntemi, metinlerin anlaşılmasını sağlayan teknikler bütünü, tin bilimleri metodolojisi, varlığın varolma tarzı ve felsefe içerisine çekildiği ortamın evrensel bir nitelik kazanıp hakikat iddiasında bulunduğu bir tecrübe olarak hermeneutiğin farklı kullanım tarzları teker teker ele alınıp ana hatları belirtilmeye ve mümkün mertebe sorgulanmaya çalışılmıştır. Günümüzde, neredeyse her disiplin tarafından ele alınan hermeneutiğin ne olduğunun anlaşılması adına, ona ilişkin yapılacak tarihsel bir çalışmanın önemi ve gerekliliği kuşku götürmez. Bu çalışma, hermeneutiğe ilişkin tarihsel bir perspektif kazandırdığı ölçüde amacına ulaşmış olacaktır.

In this article, it is aimed to describe the history of hermeneutics briefly and to find out the funcitons of it throught the history, it is tried to reveal historical turning points of it at the base of historical period and continuity. Each usage style of hermeneutics is not inconsequent with other ways of usage and not unrelated with features of period which introduced it. In this work, it is tried to execute hermeneutics with the characteristics has gained from the period of Greek god Hermes to nowadays. It is tried to determine it’s basic borders and examine it’s different usage style as the allegoric interpretation way of Middle Age, whole techniques and ways which put across texts, methodology of human sciences, the existing way of existence, an experience which claims actuality in the philosophy by gaining universal quality. Todays, to understand hermeneutics examined by almost every dicipline, necessity of a historical work about hermeneutics gains importance. This work reaches it’s aim when it gains historical perspective about hermeneutics.

Antropolojik çalışmalarda, eski Anadolu toplumları arasındaki yakınlık derecelerini belirlerken, metrik ölçülere oldukça sık başvurulmaktadır. Dişlerin iriliği, biçimi ve tüberküllerin yapısı, temelde genlerimiz tarafından belirlenir. Bu sadece taç ve kökü değil, aynı zamanda bir dişin sayısız özelliklerini de kapsar. Diş minesi kemiklerin aksine yaşayan bir doku olmadığından, bireyin yaşamı boyunca artan ya da azalan fonksiyonlara bağlı olarak yeniden şekillenmez. Ölçü farklılığı genellikle çıplak gözle görülenden çok daha az olduğundan, aralarındaki bu hassas farklılığı anlamak için Altıntepe Urartu iskeletlerine ait daimi dişlerde milimetrik ölçüler kullanılmıştır. Tuşpa’nın 2 km. kuzeyinde bulunan Altıntepe nekropol alanında yapılan kazılar sonucunda, toplam 38 mezardan 152 bireye ait iskelet kalıntıları ele geçirilmiştir. Bu çalışma kapsamında, Altıntepe Urartu erişkin bireylerine ait alt ve üst daimi dişlerde, mesio-distal (n: 684) ve bucco-lingual (n: 693) ölçüler alınmış, elde edilen metrik veriler, diğer eski Anadolu toplumlarından elde edilen verilerle karşılaştırılarak, aralarındaki benzerlik ve farklılıklar ortaya konulmuştur. Mesio-distal ve bucco-lingual değerlerden faydalanarak, mevcut dişlerde ortalama taç alan ve taç endis değerleri de hesaplanmış, elde edilen metrik değerler, eski Anadolu toplumlarından elde edilen değerlerle birlikte ele alınarak, mevcut verilere, toplumları benzerliklerine göre gruplarda veya kümelerde toplayan birçok değişkenli bir istatistik analizi olan Cluster (Kümeleme) Analizi uygulanmıştır.
Analiz sonucunda, Altıntepe Urartu toplumunun, Van-Karagündüz Erken Demir Çağ ve Kütahya Ağızören Hitit toplumlarına biyolojik ve çevresel açılardan yakınlık gösterdiği ortaya konulmuştur.

It has been shown that under the pressure of natural selection, tooth size varies over time among societies. The study of metric size variation is a common method used by anthropologists to investigate the morphologic relationships in archaeological Anatolian societies. The size, shape, and structure of the tubercles of teeth is primarily determined by genes. The integral role of genes does not only apply to the crown and roots, but also to numerous features of the tooth. In this study conducted at the Urartu Altıntepe site, skeletal measurements were taken to understand the critical differences in size and morphology among the individuals. The data for this study in the Altıntepe necropol area is comprised from 152 individuals from 38 graves from which mesio-distal measurements were taken from 684 permanent teeth and bucco-lingual measurements were collected from 693 permanent teeth. The measurements taken from upper and lower left teeth were graphed in a statistical Cluster analysis to reveal dental similarities in community groups. The data results show that the Altıntepe Urartu community shares tooth size similarities with the Van-Karagündüz society of the Early Iron Age and the Kütahya Ağızören Hittite society.

.